Jak dotąd brak było ogólnoeuropejskich badań na temat bezpośrednich form pomocy dziadków młodym rodzinom. Powszechnie wiadomo, że w różnych krajach Europy dziadkowie odgrywają bardzo różne role. Zespół socjologów z brytyjskiego Centrum Badań nad Starzeniem podjął się sprawdzenia w jakim stopniu dziadkowie pomagają rodzinom w opiece nad małymi dziećmi.
Naukowcy przyjrzeli się kilku czynnikom, które mają znaczący wpływ na rolę babci i dziadka jako opiekuna wnuków. Skoncentrowano się na dostępności publicznych usług opieki nad małymi dziećmi (żłobki, przedszkola), regulacjach prawnych dotyczących urlopów rodzicielskich oraz na możliwości pracy matek w niepełnym wymiarze godzin. Dodatkowym czynnikiem były indywidualne potrzeby matki do uzyskania wsparcia w satysfakcjonującym wypełnianiu obowiązków rodzinnych i zawodowych.
Autorzy badań wskazali na wyraźne powiązanie między określonym kształtem polityki społecznej a koniecznością zaangażowania się dziadków w pomoc młodej rodzinie.
W Europie funkcjonują trzy modele pomocy w opiece nad dziećmi. W krajach, które charakteryzują się słabą siecią publicznych usług opiekuńczych i krótkimi urlopami rodzicielskimi, to właśnie dziadkowie zapewniają regularną opiekę nad małym dzieckiem. Sprawują ją nawet codziennie.
W krajach charakteryzujących się dobrymi rozwiązaniami na rzecz usług opiekuńczych wobec dzieci oraz długimi urlopami rodzicielskimi, dziadkowie odgrywają marginalną rolę.
Jest jeszcze model pośredni. Dotyczy on krajów charakteryzujących się ograniczoną ofertą opieki nad dziećmi i średniej długości urlopami rodzicielskim. W tych krajach babcia i dziadek uzupełniają ofertę państwa i raz czy dwa razy w tygodniu podejmują się opieki nad wnukami.
Analiza potwierdziła także hipotezę, że w krajach o niskim dostępie młodych matek do pracy w niepełnym wymiarze godzin, dziadkowie mocniej angażują się w opiekę nad wnukami. Większość matek małych dzieci doświadcza bowiem trudności w łączeniem ról rodzinnych i zawodowych.
[Tłumaczenie i opracowanie własne HLI Polska na podstawie abstraktu artykułu źródłowego]
Zdjęcie: MorgueFile (WirginiaMol) - FP
Materiał źródłowy:
V.Bordone, B.Arpino, A.Aassve, „Patterns of grandparental child care across Europe: the role of the policy context and working mothers' need”, w: Ageing & Society”, Volume 37, Issue 4, April 2017, s. 845-873.