Otwieranie furtek – nowe wytyczne resortu zdrowia dla zwiększenia dostępu do aborcji, chociaż Konstytucja RP jest za życiem

Ministerstwo Zdrowia opublikowało wytyczne w sprawie procedury aborcji. Konstytucja jest za życiem.

Bezprawne interpretacje tego nie zmienią – skomentował poseł Suwerennej Polski, były minister Michał Woś.

W wytycznych stwierdzono, że przesłanki dopuszczalności przerwania ciąży wynikają z przepisów ustawy z 7 stycznia 1993 r. o planowaniu rodziny, ochronie płodu ludzkiego i warunkach dopuszczalności przerywania ciąży. Są to sytuacje, w których ciąża stanowi zagrożenie dla życia lub zdrowia kobiety ciężarnej oraz zachodzi uzasadnione podejrzenie, że ciąża powstała w wyniku czynu zabronionego.

W przypadku dopuszczalności aborcji, gdy stanowi ona zagrożenia życia lub zdrowia kobiety ciężarnej mamy do czynienia z dwiema niezależnymi przesłankami. Podkreślono, że wystąpienie tylko jednej z nich jest wystarczające do stwierdzenia okoliczności warunkującej możliwość przeprowadzenia terminacji ciąży. Katalog wskazań do przerwania ciąży w tej przesłance nie jest zamknięty.

Zagrożenie zdrowia

Ponadto, jej przepisy posługują się ogólną kategorią zdrowia i w żaden sposób nie determinują, jakiego obszaru ma dotyczyć to zagrożenie zdrowia – może być ono zarówno fizyczne, jak i psychiczne. Ustawa o planowaniu rodziny nie precyzuje także pojęcia zagrożenie, pozostawiając je do oceny lekarza działającego na podstawie aktualnej wiedzy. Dodano, że przepisy nie posługują się w tym przypadku żadnym wartościowaniem, nie wskazują, że zagrożenie ma być nagłe bądź bezpośrednie i nie powinny być tak interpretowane.

Stwierdzono, że przepisy ustawy o planowaniu rodziny nie zawężają także specjalizacji lekarza uprawnionego do stwierdzenia, czy zachodzi przesłanka dopuszczająca przerwanie ciąży. Zaistnienie takiej okoliczności stwierdza inny lekarz niż dokonujący przerwania ciąży, chyba że ciąża zagraża bezpośrednio życiu kobiety.

W rozporządzeniu ministra zdrowia i opieki społecznej z 22 stycznia 1997 r. w sprawie kwalifikacji zawodowych lekarzy, uprawniających do dokonania przerwania ciąży oraz stwierdzania, że ciąża zagraża życiu lub zdrowiu kobiety lub wskazuje na duże prawdopodobieństwo ciężkiego i nieodwracalnego upośledzenia płodu albo nieuleczalnej choroby zagrażającej jego życiu wskazano, że wystąpienie okoliczności wskazujących, że ciąża stanowi zagrożenie dla życia lub zdrowia kobiety ciężarnej, stwierdza lekarz mający tytuł specjalisty w zakresie medycyny właściwej ze względu na rodzaj choroby kobiety ciężarnej.

Do aborcji wystarczy jedno orzeczenie

W wytycznych oceniono, że z przywołanych przepisów wynika jednoznacznie, że do stwierdzenia wystąpienia takich okoliczności wymagane jest tylko jedno orzeczenie lekarza specjalisty. Tym samym uzależnianie możliwości przerwania ciąży od uzyskania dodatkowych orzeczeń albo opinii lekarzy nie znajduje uzasadnienia i należy je traktować jako ograniczenie dostępu do tej procedury. Nie ma równie obowiązku powołania konsylium.

Zasięgnięcie opinii albo zorganizowanie konsylium z inicjatywy lekarza jest możliwe, ale jest odstępstwem od reguły i nie powinno stanowić odgórnego, pozaustawowego wymogu regularnie stosowanego przez lekarzy bądź obowiązującego jako norma w podmiocie leczniczym — zaznaczono.

W odniesieniu do drugiej przesłanki – uzasadnionego podejrzenia, że ciąża powstała w wyniku czynu zabronionego – okoliczności jej powstania stwierdza prokurator, który wydaje zaświadczenie potwierdzające zaistnienie takiej sytuacji.

Termin aborcji

Zwrócono uwagę na termin wykonania aborcji. Gdy zachodzi uzasadnione podejrzenie, że ciąża powstała w wyniku czynu zabronionego, przerwanie jej jest dopuszczalne, jeżeli od początku ciąży nie upłynęło więcej niż 12 tygodni. Nie ma jednak terminowych regulacji dotyczących przerwania ciąży, gdy zagraża ona życiu lub zdrowiu kobiety ciężarnej.

Z prawnego punktu widzenia przeprowadzenie procedury przerwania ciąży w tych okolicznościach nie powinno być zatem warunkowane czasem trwania ciąży — czytamy.

Wytyczne dotyczące miejsca przeprowadzenia procedury wskazują, że gdy ciąża stanowi zagrożenie dla życia lub zdrowia kobiety jej przerwania dokonuje lekarz w szpitalu. Nie jest to określone przez ustawodawcę, gdy podstawą jego wykonania jest uzasadnione podejrzenie, że ciąża powstała w wyniku czynu zabronionego.

Przerwanie ciąży może być dokonane wyłącznie przez lekarza. Dodatkowo, we wcześniej wspomnianym rozporządzeniu ministra zdrowia i opieki społecznej z 22 stycznia 1997 r. określono, że przerwania ciąży może dokonać lekarz mający specjalizację pierwszego stopnia w zakresie położnictwa i ginekologii lub tytuł specjalisty w zakresie ołożnictwa i ginekologii.

Pisemna zgoda

Do przerwania ciąży jest wymagana pisemna zgoda kobiety, a w przypadku małoletniej – pisemna zgoda jej przedstawiciela ustawowego.

W wytycznych podkreślono, że pacjentka ma prawo do uzyskania przystępnej informacji o stanie zdrowia pacjenta, rozpoznaniu, proponowanych oraz możliwych metodach diagnostycznych i leczniczych, dających się przewidzieć następstwach ich zastosowania albo zaniechania, wynikach leczenia oraz rokowaniu, w zakresie udzielanych przez tę osobę świadczeń zdrowotnych oraz zgodnie z posiadanymi przez nią uprawnieniami.

Oczywistym jest zatem, że pacjentka na każdym etapie prowadzenia ciąży musi być informowana o przebiegu ciąży, w tym o aktualnych ryzykach związanych ze zdrowiem i życiem. Musi być również informowana o możliwych do zastosowania – stosownie do jej sytuacji klinicznej – rozwiązaniach, w tym o dopuszczalności przerwania ciąży — zaznaczono.

„Obowiązek” udzielania świadczeń

Czytamy też, że wszystkie podmioty lecznicze (szpitale), które zawarły umowę z Narodowym Funduszem Zdrowia, mają obowiązek udzielania świadczeń w nim przewidzianych – w pełnym zakresie i zgodnie z obowiązującym prawem. Świadczeniodawca realizujący z NFZ umowę w rodzaju leczenie szpitalne w zakresie położnictwo i ginekologia, w przypadkach, gdy zakończenie ciąży jest dopuszczalne, jest zobowiązany do wykonywania świadczeń zakończenia ciąży w miejscu udzielania świadczeń, niezależnie od powstrzymania się przez lekarza wykonującego zawód u tego świadczeniodawcy od wykonania świadczenia. Ponadto niewykonanie tego obowiązku skutkuje karą umowną w wysokości do 2 proc. kwoty zobowiązania wynikającego z umowy za każde stwierdzone naruszenie.

Niezależnie od tego prezes NFZ albo dyrektor oddziału wojewódzkiego NFZ może rozwiązać z podmiotem umowę w części albo w całości, bez zachowania okresu wypowiedzenia.

Klauzula sumienia

W wytycznych znalazły się również fragmenty dotyczące klauzuli sumienia.

Z tzw. klauzuli sumienia nie może skorzystać lekarz, w przypadku, w którym zwłoka w udzieleniu pomocy lekarskiej mogłaby spowodować niebezpieczeństwo utraty życia, ciężkiego uszkodzenia ciała lub ciężkiego rozstroju zdrowia pacjentki — czytamy.

Fakt powołania się na klauzulę sumienia lekarz ma obowiązek odnotować w dokumentacji medycznej. Ponadto lekarz wykonujący swój zawód na podstawie stosunku pracy lub w ramach służby ma obowiązek uprzedniego powiadomienia na piśmie przełożonego. Podkreślono, że klauzula sumienia jest prawem wyłącznie lekarza i nie może się na nią powoływać podmiot leczniczy.

Odnosząc się do kwestii sprzeciwu pacjentki wobec opinii albo orzeczenia lekarza, przypomniano, że pacjentka lub jej przedstawiciel może taki sprzeciw wnieść do komisji lekarskiej przy Rzeczniku Praw Pacjenta w terminie 30 dni od wydania opinii albo orzeczenia przez lekarza orzekającego o stanie zdrowia pacjenta. Sprzeciw wymaga dołączenia uzasadnienia. Komisja lekarska wydaje orzeczenie niezwłocznie, ale nie później niż w terminie 30 dni od dnia wniesienia sprzeciwu. Od rozstrzygnięcia komisji lekarskiej nie przysługuje odwołanie.

Wyłączenie odpowiedzialności karnej

Stwierdzono również, że przerwanie ciąży za zgodą kobiety zgodnie z przepisami ustawy o planowaniu rodziny powoduje wyłączenie odpowiedzialności karnej za przestępstwa z Kodeksu karnego, tj. z art. 152 par. 1 (przerwanie ciąży z naruszeniem przepisów ustawy); z art. 152 par. 3 (przerwanie ciąży z naruszeniem przepisów ustawy, gdy dziecko osiągnęło zdolność do samodzielnego życia poza organizmem kobiety ciężarnej); z art. 154 par. 1 (przerwanie ciąży z naruszeniem przepisów ustawy, gdy następstwem jest śmierć kobiety ciężarnej) oraz z art. 154 par. 2 (przerwanie ciąży z naruszeniem przepisów ustawy, gdy dziecko osiągnęło zdolność do samodzielnego życia poza organizmem kobiety ciężarnej; a następstwem jest śmierć kobiety ciężarnej).

„Konstytucja jest za życiem”

Były minister Michał Woś, komentując nowe wytyczne, przedstawione przez premiera Donalda Tuska, ministra sprawiedliwości Adama Bodnara i minister zdrowia Izabelę Leszczynę, nazwał ich siewcami śmierci.

Wytycznymi (nowe źródło prawa w Polsce 13 grudnia) chcą wprowadzić aborcję zdrowych dzieci de facto do chwili przed porodem (9 miesiąc!). Wystarczy kwit od psychiatry — napisał poseł Suwerennej Polski (klub PiS).

Konstytucja jest za życiem. Bezprawne interpretacje tego nie zmienią – podkreślił.

Komentarz HLI: Obchodzenie przepisów prawa i Konstytucji to specjalność tego rządu! Skoro w Sejmie nie mają większości dla przeprowadzenia legalizacji zabijania dzieci w łonach matek, wykorzystują wszystkie dziury w ustawie, aby to robić. Opinia jednego lekarza psychiatry ma być wiążąca dla szpitala i zabrania dokonywania jej merytorycznej, specjalistycznej weryfikacji. To pokazuje ideologiczno-polityczny charakter tego zarządzenia. Na dodatek wszystko pod fałszywym hasłem praw kobiet, które de facto nie istnieją. Aborcja zawsze jest niebezpieczna: zabija poczęte dziecko , a dla matki stanowi olbrzymie zagrożenie. Równie skandaliczne i niezgodne z umowami z NFZ jest wywieranie presji na szpitale, grożenie im karami i rozwiązaniem umów na wykonywanie wszystkich usług medycznych bez poszanowania sytuacji poważnie chorych pacjentów.

Źródło: W Polityce, opracowanie własne – 30 sierpnia 2024 r.