Dobra rada czy dobry przykład?

Istnieje pewna międzypokoleniowa ciągłość w występowaniu kluczowych wydarzeń życia rodzinnego, takich jak wchodzenie w związek, małżeństwo, rodzicielstwo, a nawet rozwód. Oznacza to, że życie dorosłych dzieci jest w pewien sposób podobne do życia rodziców.

Międzypokoleniowa ciągłość w zachowaniach rodzinnych wynika częściowo z procesów socjalizacyjnych w domu rodzicielskim.To oczywiste, że dziecko, a potem młody człowiek, przyjmuje system wartości, norm i wzorów zachowań, które obowiązują w danej rodzinie. Dlatego rodzice pełnią naprawdę odpowiedzialną rolę. Jednak socjalizacja jest procesem wielowymiarowym, w którym swój udział mają także: pozarodzinne grupy społeczne, instytucje (szkoła, Kościół), media i inne.  

Zespół naukowców z Uniwersytetu Amsterdamskiego, Holenderskiego Interdyscyplinarnego Instytutu Demograficznego oraz dwóch innych uczelni przebadał ponad 1 tys. par rodzic-starszy nastolatek. Przedmiotem badań były oczekiwania nastolatków co do przebiegu własnego życia małżeńsko-rodzinnego.

Wyniki sugerują, że zarówno przekazywanie wartości, jak i przejmowanie zachowania, poglądów i postaw rodziców (tzw. modelowanie) są czynnikami, które mają istotny wpływ na oczekiwania nastolatków odnośnie do ważnych wydarzeń życia rodzinnego i czasu ich wystąpienia (opuszczenie domu rodziców, wejście w związek, małżeństwo itd.).

Autorzy badań przyznają, że początkowo oczekiwali, iż efekty przekazywania wartości będą większe niż efekty modelowania. Przede wszystkim dlatego, że zakładali, iż rodzice podczas okresu dorastania swoich dzieci zasadniczo angażują się w omawianie różnych opcji ich życiowych wyborów. Tymczasem okazało się, że rzeczywiste zachowania rodziców łącznie z ich oczekiwaniami równie mocno wpływały na małżeńsko-rodzinne oczekiwania i zamiary nastolatków.

[Tłumaczenie i opracowanie własne HLI Polska na podstawie abstraktu artykułu źródłowego]

Zdjęcie: MorgueFile (svklimkin) FP

Materiał źródłowy:

Micha G. Keijer, Aart C. Liefbroer, Ineke Nagel, „Adolescents’ Expectations About the Timing of Family Life Events: Unraveling the Role of Value Transmission and Modeling”, in: “Journal of Family Issues”, Volume: 39 issue: 15, pp.  3755-3777.