Fascynujący wyścig w jajowodzie

Wyścig do dojrzałej komórki jajowej jest bezwzględny - naukowcy coraz bardziej szczegółowo opisują „tor przeszkód”, który muszą pokonać setki milionów plemników w drodze ku zwycięstwu. Ten, który dotrze jako pierwszy zdobywa przywilej zapłodnienia.

Kobiecy układ rozrodczy zbudowany jest w niezwykle ciekawy sposób. Niejako odrzuca słabsze plemniki, pozwalając tylko najszybszym, czyli najzdrowszym, przejść przez serię "bramek".

Naukowcy z Cornell University ustalili nowe fakty związane z rozrodczością człowieka. Skorzystali z szeregu modeli i symulacji komputerowych, aby obserwować plemniki podczas ich rajdu od szyjki macicy do komórki jajowej. Swoje ustalenia opublikowali w lutowym numerze czasopisma „Science Advances”.

Najciekawsze rzeczy dzieją się w jajowodzie.

Błona śluzowa jajowodu jest mocno pofałdowana, a skala pofałdowania (ilość, wysokość i stopień rozgałęzienia fałdów) zależy od części narządu. W części macicznej fałd jeszcze nie ma, w cieśni jest ich niewiele, natomiast w bańce jajowodu – tam gdzie dochodzi do zapłodnienia – fałdy są najliczniejsze i najlepiej wykształcone.

Ponadto, błona śluzowa jajowodu jest pokryta nabłonkiem orzęsionym, tzw. migawkowym. Pod wpływem skurczów mięśniówki jajowodu, rzęski biją w kierunku ujścia macicznego powodując ruch wydzieliny, co przesuwa komórkę jajową (potem także zarodek). Plemniki podążają niejako „pod prąd”.

Do komórki jajowej znajdującej się w bańce jajowodu dociera niewiele, może około setki plemników. Ta droga jest jednak potrzebna, daje choćby czas na odpowiednie przygotowanie nasienia do zapłodnienia.

Badacze zauważyli i udokumentowali, że w odniesieniu do plemników, funkcjonowanie jajowodu pełni rolę podobną do „bramki”. Płynące stylem motylkowym plemniki, gromadzą się przy naturalnych zwężeniach. W tym właśnie momencie dochodzi do największej konkurencji. Najsilniejsi pływacy – plemniki o prędkości wyższej niż pewna wartość progowa - zbliżają się do światła zwężeń i podążają dalej, podczas gdy plemniki wolniejsze pozostają w tyle i gromadzą u podstawy „bramki”.

Badania pokazały również, które odcinki podróży plemników przez jajowód są najtrudniejsze do pokonania i co powoduje, że tak wiele komórek odpada w tym niesamowitym wyścigu

[Na motywach informacji serwisu CNN News/ Health (R.Picheta) – 14.02. 2019 r.]

Zdjęcie: Wikipedia (Sérgio Valle Duarte – praca własna) - CC BY 3.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=51456217