15 rocznica śmierci Jana Pawła II – jego nauczanie w obronie życia wciąż aktualne

2 kwietnia 2020 roku mija 15 lat od odejścia do Domu Ojca św. Jana Pawła II. Był to moment, gdy wszyscy odczuwaliśmy wielka stratę i smutek i rozdarcie.

Wszyscy płakali, zapalali znicze. Ona na zawsze pozostaje w naszych sercach. Pytanie jednak czy także w naszej świadomości jest obecne jego nauczanie?

Był największym na świecie obrońcą ludzkiego życia. Dzisiaj, gdy to życie tak bardzo jest zagrożone, zatrzymajmy sie na chwilę, aby się nad nim pochylić.

W encyklice “Evangelium vitae” św. Jan Paweł II przypomina– Każda ludzka istota ma prawo do absolutnego poszanowania podstawowego dobra, jakim jest życie, a uznanie tego prawa stanowi fundament współistnienia między ludźmi oraz istnienia wspólnoty politycznej.

Obrona życia od poczęcia jest tematem jednej z najważniejszych encyklik Jana Pawła II – „Evangelium vitae” z 1995 r. W tej encyklice Ojciec Święty zwraca uwagę, że zarówno teksty biblijne (np. Ps 139,13-16), jak i najstarsza Tradycja chrześcijańska (np. Didache i List do Diogneta) zawsze ostro sprzeciwiały się zamachom na niewinne życie ludzkie, afirmując jednocześnie jego wartość od samego początku, tj. od poczęcia. Teksty Pisma Świętego wyrażają wielki szacunek dla ludzkiej istoty w łonie matki, co każe nam wyciągnąć logiczny wniosek, że także ona jest objęta Bożym przykazaniem: „nie zabijaj”.

Encyklika, będąca żarliwą obroną najsłabszych, jest równocześnie gorzką diagnozą współczesnej cywilizacji, nazwanej “cywilizacją śmierci”. U jej źródeł – pisze – tkwi egoizm i relatywizm etyczny. Spaczone pojęcie wolności absolutyzuje znaczenie jednostki ludzkiej i przekreśla jej solidarność z drugimi. Efektem takich postaw jest oderwanie wolności od prawdy. Pogarda dla bezbronnych – nienarodzonych, upośledzonych, umierających, powoduje, iż sferę życia społecznego kształtuje siła. Legalizacja aborcji i eutanazji przez większość parlamentarną jest decyzją tyrańską wobec najbardziej bezbronnych.

Szczególna powinność – podkreśla Jan Paweł II – spoczywa na chrześcijańskich politykach, współuczestniczących w procesie kształtowania prawa. W przypadku prawa wewnętrznie niesprawiedliwego, jakim jest prawo dopuszczające przerywanie ciąży i eutanazję, nie wolno się nigdy do niego stosować ani uczestniczyć w kształtowaniu opinii publicznej przychylnej takiemu prawu, ani też okazywać mu poparcia w głosowaniu (Evangelium vitae 73). Polityk chrześcijański musi jednoznacznie opowiedzieć się po stronie życia, dążąc do jego całkowitej ochrony przez prawo. Nie zawsze osiągnięcie tego celu jest możliwe od razu. W takiej sytuacji może i powinien on wesprzeć te inicjatywy, które doprowadzą do ograniczenia szkodliwości już obowiązującego prawa.

Cywilizacji śmierci” należy się przeciwstawić – wielokrotnie apelował Jan Paweł II. Budowa “cywilizacji miłości” nie jest utopią – zapewniał – i jest to najważniejsze zadanie rodziny. W “Liście do rodzin” z 1994 r. pisze, że ta wspólnota znajduje się pośrodku wielkiego zmagania pomiędzy dobrem a złem, między życiem a śmiercią, między miłością a wszystkim, co jest jej przeciwieństwem.

W budowie “cywilizacji życia” szczególną rolę, mówi Jan Paweł II, mają do odegrania także kobiety. W liście “Mulieris dignitatem” z 1988 r. wzywa, aby na nowo odkryły swoje posłannictwo. Maryi – kobiecie idealnej – poświęcił Papież encyklikę „Redemptoris Mater”. W „Muliris dignitatem” Ojciec Święty odnosi prawdę o Maryi do wszystkich kobiet. Ich posłannictwo realizuje się w dwóch wymiarach – dziewictwie i macierzyństwie. Macierzyństwo nie ogranicza się jednak do “ciała i krwi”, a przemienia się, wzorem Bogurodzicy, w duchowe rodzenie człowieka.

W książce “Przekroczyć próg nadziei” Jan Paweł II podkreśla, że legalizacja przerywania ciąży to uprawnienia dane dorosłemu człowiekowi do pozbawienia życia człowieka nienarodzonego czyli tego, który nie może się bronić. Trudno pomyśleć sytuację bardziej niesprawiedliwą i trudno tu naprawdę mówić o obsesji – odpowiada Papież krytykom – gdy w grę wchodzi podstawowy nakaz prawego sumienia: to znaczy obrona prawa do życia ludzkiej istoty – niewinnej i bezbronnej”.

W tym kontekście Jan Paweł II z naciskiem wskazuje na moralny obowiązek sprzeciwu wobec prawa umożliwiającego dokonywanie aborcji, niezależnie od przesłanek je usprawiedliwiających. Oznacza to także, że lekarze, personel medyczny i pielęgniarski oraz osoby kierujące instytucjami służby zdrowia, klinik i ośrodków leczniczych, powinny mieć zapewnioną możliwość odmowy uczestnictwa w planowaniu, przygotowywaniu i dokonywaniu czynów wymierzonych przeciw życiu. Kto powołuje się na sprzeciw sumienia, nie może być narażony nie tylko na sankcje karne, ale także na żadne inne ujemne konsekwencje prawne, dyscyplinarne, materialne czy zawodowe.

Źródło: KAI, opracowanie własne - 23 marca 2018 – 2 kwietnia 2020 r.