Irlandia: dalsze prace nad projektem ustawy legalizującej eutanazję i medyczną pomoc w umieraniu zostały odrzucone

W październiku 2020 roku deputowany Dáil Éireann – niższej izby parlamentu Irlandii, Gino Kenny, z lewicowej partii Anti-Austerity Alliance–People Before Profit złożył projekt ustawy, która miała na celu zalegalizowanie wspomaganego samobójstwa i eutanazji dla każdego obywatela Irlandii powyżej 18 roku życia, u którego zdiagnozowano śmiertelną chorobę. Projekt ten został obecnie całkowicie odrzucony na etapie prac wstępnych przez Komisję Sprawiedliwości Oireachtas (irlandzkiego parlamentu), która argumentowała, że może on skutkować znęcaniem się nad chorymi i bezbronnymi. Podobnie została zastopowana wcześniejsza inicjatywa ustawodawcza w 2015 roku.

Projekt ten przewidywał, że osoby cierpiące na postępującą chorobę terminalną będą mogły podjąć decyzję, że chcą umrzeć i w tym celu skorzystać z pomocy medycznej, aby zakończyć życie w sterylnych: czyli kontrolowanych i monitorowanych warunkach. Projekt wymagał uzyskania wcześniejszej zgody dwóch lekarzy, których zadaniem miało być zweryfikowanie choroby pacjenta jako nieodwracalnej.

Odrzucenie projektu jest znaczącym zwycięstwem dużej liczby osób, które wypowiadają się na temat niebezpieczeństw związanych z zalegalizowaniem eutanazji czy wspomaganego samobójstwa – starszych, niepełnosprawnych, lekarzy i chorych terminalnie pacjentów.

Wiadomość o zatrzymaniu prac nad tą ustawą została przyjęta z zadowoleniem przez przewodniczącego APPG for Dying Well w Westminster, który napisał na Twitterze: - Wspaniała wiadomość, że irlandzki parlament nie będzie dalej pracować nad ustawą „Umieranie z godnością” (znanej również jako Assisted Suicide).

Irlandzka Komisja Praw Człowieka i Równości również skrytykowała projekt ustawy za brak odpowiednich zabezpieczeń i postulowała wprowadzenie znaczących zmian. Również ostro krytykowali ten projekt zwolennicy praw osób niepełnosprawnych.

W 2013 roku irlandzki Sąd Najwyższy orzekł w sprawie Marie Fleming przeciwko Irlandii. W orzeczeniu napisano: nawet przy najbardziej rygorystycznych systemach prawnych kontroli i zabezpieczeń niemożliwe byłoby zapewnienie, że osoby starsze, niepełnosprawne, biedne, niechciane, odrzucone, samotne, impulsywne, skompromitowane finansowo czy emocjonalnie oraz bezbronne nie skorzystałyby z tej opcji, aby uniknąć narażania dla swojej rodziny czy społeczeństwa.

Projekt ustawy nie zawierał limitu czasowego dla nieuleczalnej choroby. Wymagał jedynie, aby orzeczono, że pacjent prawdopodobnie umrze w wyniku tej choroby lub powikłań na nieokreślonym etapie. Brakowało przepisu o obowiązkowej psychiatrycznej lub psychologicznej ocenie wniosków o wspomagane samobójstwo lub eutanazję, gdy pacjent wydaje się być upośledzony mentalnie i niezdolny do trzeźwego osądu.

Royal College of Physicians of Ireland (Królewskie Kolegium Lekarzy Irlandii – RCPI) oświadczyło, że projekt ustawy był zbyt otwarty na znaczące nadużycia i praktycznie obejmował każdą osobę w Irlandii, która ma jakąkolwiek przewlekłą chorobę.

W 2020 roku Brytyjskie Stowarzyszenie Medyczne (BMA) przeprowadziło ankietę wśród swoich członków, pytając czy powinno zmienić swoje stanowisko w sprawie medycznie wspomaganego samobójstwa z negatywnego na neutralne. 70% lekarzy pracujących w opiece paliatywnej wyraziło sprzeciw wobec zmiany stanowiska BMA w te sprawie. W lutym 2021 roku ponad 2700 pracowników służby zdrowia podpisało list otwarty, w którym stwierdziło, że są poważnie zaniepokojeni próbą zalegalizowania wspomaganego samobójstwa na terenie Irlandii.

Badanie postaw i opinii lekarzy w Irlandii z czerwca 2021 roku wykazało, że tylko 14% z nich opowiedziało się za legalizacją eutanazji, a za wprowadzeniem medycznie wspomaganego samobójstwa opowiedziało się tylko 17%. Większość lekarzy nadal sprzeciwia się legalizacji eutanazji (67,2%) i samobójstwom z pomocą lekarza (56,3%).

Chęć śmierci u wielu ludzi często jest przemijająca. Badanie z marca 2021 roku, dotyczące starzenia się ludności w Irlandii, wykazało, że prawie trzy czwarte osób w wieku powyżej 50 lat, które wcześniej chciały umrzeć, dwa lata później nie miało już takiego pragnienia. Irlandzkie badanie długoterminowe nad starzeniem się ludzi (TILDA) objęło 8174 osoby w wieku powyżej 50 lat i wykazało, że 3,5% z nich podczas pierwszej serii badań wyraziło chęć śmierci, jednak 72% tych samych osób nie zgłaszało już oczekiwania śmierci podczas ponownego badania 2 lata później.

Na skutek perspektywy wprowadzenia legalizacji eutanazji osoby wiele osób starszych wyrażało osobiste odczucia, że pomimo ich ciężkiej pracy przez całe życie jest to wyraźna demonstracja ze strony społeczeństwa, że mają już niewielką wartość. Wielu twierdziło, że konsekwencją wprowadzenia w życie tego ustawodawstwa byłoby naruszenie solidarności społecznej.

Wiele osób podkreślało też paradoksalny wymiar procedowania nad legalizacją medycznej pomocy w umieraniu w czasie apogeum pandemii, gdy rząd deklaruje wprowadzanie licznych ograniczeń, motywując to ratowaniem życia.

W Holandii, Kanadzie i Belgii prawo zezwalające na eutanazję szybko rozszerzyło się na więcej kategorii osób. Belgia zalegalizowała eutanazję w 2002 roku i od tego czasu praktyka ta została rozszerzona nawet na dzieci. Pojawiła się nawet propozycja eutanazji dla osób po 75 roku życia, które uznają, że ich życie jest spełnione.

W Holandii, gdzie eutanazja jest legalna od 2002 roku, nieustanie powstaje coraz więcej wyjątków. Obecnie lekarze mogą nawet uśmiercać pacjentów z demencją. Prawo zezwala na dobrowolną eutanazję każdemu, kto ukończył 16 lat, a młodsze dzieci od 14 do 16 lat oraz od urodzenia do jednego roku za zgodą rodziców. Na początku tego roku holenderski rząd zapowiedział, że zmieni prawo, aby umożliwić lekarzom uśmiercanie nieuleczalnie chorych dzieci w wieku od jednego do dwunastu lat.

Eutanazja jest także legalna w Kanadzie od 2016 roku, jednak w 2019 roku, po eutanazji Alana Nicholsa, który był fizycznie zdrowy, ale zmagał się z depresją, zniesiono wymóg prawny, aby osoba była nieuleczalnie chora. Rząd zmusił hospicja do stosowania eutanazji, a te które odmówiły, zostały pozbawione finansowania. Ustawa C-7, niedawno uchwalona przez parlament Kanady, ma na celu dalsze rozszerzenie ustawodawstwa dotyczącego eutanazji na osoby niepełnosprawne i osoby z problemami zdrowia psychicznego.

Catherine Robinson, rzecznik prasowy Right To Life UK, powiedziała: To znaczące zwycięstwo działaczy przeciwko wspomaganemu samobójstwu w Irlandii. Komisja słusznie podkreśla potencjalnie niszczycielski wpływ, jaki ta ustawa miałaby na niektóre z najbardziej zmarginalizowanych grup w społeczeństwie.

Więcej informacji na temat projektu legalizacji eutanazji w Irlandii TUTAJ

Udostępnij tę informację

Źródło: Right to Life UK, opracowanie własne – 23 lipca 2021 r.